به نفل: خبرگزاری ایسنا
ماهیت نه چندان شناخته شده و آشکار وبلاگ، موجب میشود که نتوان تعریف دقیقی از مخاطبان آن ارایه داد. ولی میتوان گفت وبلاگ، زمینهی مناسبی را برای شناختن زوایای پنهان یک جامعه و اعضای آن فراهم میکند. بررسی وبلاگها، آمار خوانندگان آنها و تعداد مراجعه به آنها می تواند معیار جالبی برای شناختن روحیات کاربران ایرانی باشد. به اعتقاد برخی فعالان این عرصه، وبلاگ، پدیدهای که نظام زندگی فرد را به طور نامطلوب دگرگون کند، نیست، بلکه پاسخی رسا به بخشی از نیازهای درونی مخاطبان و ابزاری کارآمد و کاملا کارکردی برای سامان دادن به زندگی مدرن انسان هاست.
به گزارش خبرنگار سرویس نگاهی به وبلاگهای خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، برخی معتقدند، مخاطبان وبلاگها ویژگیهای کاملاً ملموس و آشنا دارند . خوانندگان وبلاگها به دلیل دارابودن حداقلی از سواد دیجیتالی، به عنوان قشر خاصی در جامعه هستند که رسانههای سنتی نتوانستهاند آنها را اقناع کنند. آنان اغلب گروههای تحصیل کردهای هستند که با اینترنت ارتباط زیادی دارند، خواهان واکنش در برابر مطالب وبلاگنویسان هستند و بلافاصله نیز از خود عکسالعمل نشان میدهند، با کلیشه و کلیشهگرایی کاملاً مخالفند و حرفهای رسمی و کلیشهیی را پس میزنند. از سوی دیگر مخاطبان وبلاگ ها متعلق به یک مکان جغرافیایی و زمان خاص نیستند. البته باید باور داشت که با وجود ویژگی کاملا انتخابی و شخصی وبلاگ، مخاطب مجال بیشتری برای انتخاب مطلب مورد نظر خود دارد و در رابطهای تعاملی نظرات خود را دربارهی آن نوشته ثبت میکند. وبلاگ و جامعهی وبلاگخوان، میدان تضارب آرا و اندیشهها و گفتوگو است.
مدیر پارسیبلاگ: بین گرایش وبلاگ نویس و مخاطب او ارتباط نزدیکی وجود دارد
به اعتقاد مدیر پارسی بلاگ، وبلاگ نویسان عمدهترین مخاطبان وبلاگها هستند.
سید محمدرضا فخری در خصوص مخاطبان وبلاگها به ایسنا گفت: « عمدتا تعداد وبلاگ نویسانی که وبلاگ خوان نباشند و وبلاگ خوانهایی که وبلاگ نویس نباشند، کم است. همچنین عمدتا سنین بالای جامعه علاقهای به این حیطه ندارند و معمولا افراد جوان مخاطبان وبلاگها هستند.»
وی در خصوص گرایش وبلاگ خوانها گفت: « در فضای اجتماعی، برخی موضوعات در وبلاگها برجستگی خاصی پیدا میکنند و به همان نسبت مخاطبان آن موضوعات بیشتر میشود.»
مدیر پارسیبلاگ گفت: «وبلاگ یک ماهیت روز نویسی دارد نه یک ماهیت ثابت تحقیقاتی و پژوهشی، بنابراین تمام عناصر فضای وبلاگنویسی با وقایع روزمرهی ارتباط تنگاتنگی دارد.»
وی افزود: «ارتباط نزدیکی میان آنچه که وبلاگ نویس دوست دارد بنویسد و آنچه که مخاطب خواهان خواندن آن است وجود دارد، بنابراین علت گرایش وبلاگنویس به موضوعی خاص، علاقهی مخاطب و گرایش او به همان موضوع است.»
فخری تصریح کرد: «در حال حاضر درصد عمدهای از وبلاگ نویسان و مخاطبان آنها به موضوعات مربوط به موسیقی و همچنین علایق عاطفی برآورده نشدهی خود گرایش دارند که باید این موضوع آسیب شناسی شود و برنامه ریزان کلان و فرهنگی باید به این موضوع به چشم یک پارامتر مهم در فرآیندهای فرهنگی جامعه نگاه کنند.»
وی همچنین گفت: « تعداد بازدیدکنندگان وبلاگ به عوامل مختلفی بستگی دارد که یکی از آنها سطح و محتوای مطلب است. ولی مهم تر از آن به فعالیت خود وبلاگ نویسان در برقراری ارتباط گسترده و مستمر بستگی دارد، و ما امروزه میبینم که بسیاری از وبلاگ نویسان با وجود آن که مطالب مناسبی را مینویسند ولی فرصت و دغدغهی رفتن به دنبال مخاطب را ندارند، مخاطبان خاص و کمتری دارند.»
مدیرعامل پرشین بلاگ: اندیشه و عقاید تولیدکنندگان وبلاگها بر اندیشهی وبگردها تاثیرگذار است
مدیر عامل پرشینبلاگ با بیان این که اندیشه و عقاید تولید کنندگان وبلاگها بر روی اندیشهی وب گردها نیز تاثیر گذار خواهد بود، به ایسنا گفت: « وقتی افراد با حجم وسیعی از ادب و هنر و فرهنگ فارسی مواجه میشوند و خودشان به تولید کنندگان این حوزه میپیوندند، به طور قطع همین موضوع خود تاثیراتی را به دنبال خواهد داشت.»
مهدی بوترابی ، با بیان این که 90 درصد مخاطبان وبلاگها را جوانان و نوجوانان تشکیل میدهند، گفت: «این قشر از مخاطبان، کسانی هستند که از اینترنت نیز به میزان بیشتری استفاده میکنند و مثل بقیهی حوزهها همان گروهی که وبلاگها و محتوای آنها را تولید میکنند و محتوای فارسی را تولید میکنند همان وب گردها هستند.»
وی ادامه داد: « البته به طور دقیق نمیتوان اظهار نظر مشخصی را به شکل قاطع در رابطه با مخاطبان وبلاگها اعلام کرد.»
بوترابی با تاکید بر این که به طور قطع وبلاگهای عمومیحجم بیشتری از مخاطبان را به خود اختصاص میدهند، گفت: « به طور قطع تخصصی بودن، خود تعداد زیادی از وبلاگها را کاهش میدهد چون در حال حاضر وبلاگها به یک رسانهی عمومیتبدیل شده تا به یک رسانهی تخصصی. بنابراین وجه عمومی وبلاگها غلبه دارد.»
مدیر عامل پرشین بلاگ تاکید کرد: « در برخی از حوزههای تخصصی مانند IT مخاطبان و وب گردهای زیادی وجود دارند ولی بدون شک آمار متوسط وبلاگهای تخصصی از وبلاگهای عمومیبیشتر است.»
مدیر میهن بلاگ: تنوع موضوعات در وبلاگها میتواند عاملی برای جذب مخاطب بیشتر باشد
مدیر سایت میهنبلاگ نیز در این باره به ایسنا گفت: « تنوع موضوعات در وبلاگها میتواند عاملی برای جذب مخاطب بیشتر باشد، چون تصور میکنم معمولا یکنواختی ، خستگی را به دنبال خواهد داشت.»
علیرضا عسگری اظهار داشت: «به اعتقاد من بیشتر نوجوانان و شاید افراد بین 15 تا 20 سال بیشترین درصد مخاطبان را به خود اختصاص می دهند.»
وی دربارهی گرایش مخاطبان وبلاگها اظهار داشت: «این موضوع بستگی به مخاطبان و علائق و سلیقهی آنها دارد اما بیشتر مخاطبان به وبلاگ های آموزشی ، سرگرمی و تفریحی رجوع میکنند و علاقه نشان میدهند.»
به اعتقاد وی وبلاگهای آموزشی و سرگرمی از جمله وبلاگهایی هستند که میتوانند مخاطبان بیشتری را به خود جلب کنند و البته این موارد بدون در نظر گرفتن وبلاگهای غیر اخلاقی است.
وی همچنین دربارهی این فرض که در برخی موارد مخاطبان وبلاگهای عمومی بیشتر از وبلاگهای جدی و تخصصی است اظهار داشت: «به نظر من این موضوع صحیح است، چون تعداد افراد متخصص به نسبت افراد عامه خیلی کمتر است، این قبیل وبلاگها هم معمولاً مخاطبان خود را دارند و هرکسی را به خود جذب نمی کنند.»
شکری، مدرس دانشگاه: وبلاگ، جایگاه مستحکمی در کانالهای ارتباطی پیدا کرده است
یک مدرس دانشگاه نیز معتقد است : « وبلاگهایی که نیازهای واقعی و متنوع جامعه را مطرح و مدام اطلاعات وبلاگهای خود را به روز میکنند، بیشتر مورد توجه مخاطبان هستند، چون به دغدغههای واقعی مردم توجه دارند.»
حمید شکری با بیان این که در کشور ما دو گروه بیشتر به وبلاگها اهمیت میدهند، به ایسنا گفت: « اقلیت هوشیار که به مسایل روز حساسیت دارند و به دنبال نیازهای خود و در جست وجوی اطلاعات مورد نیاز هستند، تعداد بیشتری از مخاطبان وبلاگها را به خود اختصاص میدهند.»
وی، شهروندان فعال که همیشه در تکاپوی کسب اطلاعات و نیازهای روزمرهی خود هستند را دومین گروهی دانست که حجم بیشتری از مخاطبان وبلاگ را به خود اختصاص داده است.
شکری داشتن تنوع در وبلاگها را عاملی برای افزایش مخاطب آنها دانست و گفت: « تنوع وبلاگها باعث میشود که مخاطبان خاص خود را در جامعه پیدا کنند و به عنوان یک رسانه به رقابت در میان سایر رسانهها بپردازند.»
وی همچنین گفت: «چون وبلاگها رفته رفته سیر تخصصی و کاربردی پیدا میکنند و اغلب وبلاگها از یک نگاه تخصصی و حرفهیی تری دیده میشوند، بنابراین مخاطبان به دنبال اطلاعات تخصصی و خاص خود میروند و وبلاگهای تخصصی نیز مورد توجه وبلاگها قرار میگیرد.»
رضوی، مدرس دانشگاه: پرمخاطبترین وبلاگها، به روزند، اخبار موثق دارند و مطالب تکراری منتشر نمیکنند
به گفتهی یک مدرس دانشگاه، پرمخاطبترین وبلاگها آنهایی هستند که آخرین اخبار و اطلاعات مربوط به حوزه خود را در اختیار مخاطبان قرار دهند، به طور مرتب به روز شوند، از مطالب تکراری ( مطالب وبلاگها و سایتهای دیگر) استفاده نکنند، مطالب متنوع و جدید منتشر کنند و بالاخره وبلاگهایی که بسیاری از اخبار و اطلاعات خود را از منابع موثق و اشخاص معتبر به دست میآورند.
دکتر ابتسام رضوی دینانی، مدرس علوم ارتباطات، در گفتوگو با ایسنا مخاطبان وبلاگها را به چند گروه تقسیم کرد و دربارهی گروه اول گفت:« کسانی که به اینترنت دسترسی دارند. بنا به گزارشی که از سوی سازمان جهانی کار منتشر شد، در سطح جهان بیشترین کاربران اینترنتی را مردان، دانش آموختگان دانشگاهی و یا آنانی که از میانگین درآمد بالاتری برخوردارند، تشکیل میدهند.»
وی گروه دیگر را کسانی دانست که به دنبال یافتن اخبار و مطالبی متفاوت با آنچه که در رسانههای نوشتاری به چاپ می رسند و گفت: « چاپ این گونه اخبار و مطالب در رسانههای نوشتاری اغلب از نظر سیاسی، فرهنگی، مذهبی و موارد دیگر مغایر با قانون مطبوعات جمهوری اسلامی است.»
به گفتهی این مدرس دانشگاه دیگر مخاطبان وبلاگها کسانی هستند که پس از جستجوی کلیهی منابع موجود، به دنبال یافتن اطلاعات بیشتر در حوزهی تخصصی مورد علاقه خود در وبلاگها و سایتهای تخصصی مربوطه هستند.
رضوی همچنین اظهار داشت: « به نظر نمیرسد وبلاگخوانها از نظر سیاسی دارای گرایش سیاسی خاصی باشند. اما شاید بتوان گفت تعدادی از آنها به صحت اخبار و مطالب منتشرشده در رسانههای نوشتاری حاکم اعتماد چندانی ندارند و مایلند از دیدگاههای دیگران دربارهی بسیاری از مطالب و موضوعات مطرح شده در سطح جامعه اطلاع حاصل کنند.»
این مدرس دانشگاه دربارهی این فرض که مخاطبان وبلاگهای عمومی بیشتر از وبلاگهای جدی و تخصصی هستند، اظهار داشت: «این فرض دربارهی مخاطبان رسانههای نوشتاری نیز صادق است. آن دسته از نشریات غیر تخصصی که در حال حاضر در کشور به چاپ میرسند، مخاطبان به مراتب بیشتری نسبت به نشریات تخصصی دارند. جوانان و زنان اغلب مخاطبان این گونه نشریات هستند و از آنجا که جوانان از مخاطبان اصلی وبلاگها به شمار می روند چنین فرضی حتی در مورد وبلاگها نیز ممکن است صادق باشد، هر چند که به نظر می رسد درباره این مساله اطلاعات مستدلی وجود نداشته باشد.»
آقازاده، روزنامهنگار و بلاگر: مخاطب یک وبلاگ موفق باید همان دغدغهی وبلاگنویس را داشته باشد
به اعتقاد یک روزنامهنگار و وبلاگنویس، وبلاگی موفق است که دقیقا بداند چه نوع مخاطبی را باید نشانهگذاری کند و بتواند همان مخاطبان را پیدا کند.
محمد آقازاده در گفتوگو با ایسنا، افزود: «یک وبلاگنویس باید ابتدا نوع طیف مخاطب خود را انتخاب کند و بتواند به مخاطبان خاص خود که همان دغدغه وبلاگ نویس را دارند، دست پیدا کند.»
وی با بیان این که مخاطبان وبلاگها اغلب از بین اقشار متوسط و رو به بالای جامعه، دانشجویان و تحصیل کردهها هستند، گفت: « تفاوتهای بارزی بین مخاطبان وبلاگها و روزنامهها وجود دارد. مخاطبان روزنامهها عام و غیرقابل شناسایی هستند، در حالی که مخاطب وبلاگ دست به انتخاب میزند. به طوری که در درون خودشان گروههای مختلفی وجود دارد که هر یک بر اساس علاقهای که داشته باشند، مخاطب خاص خودشان را پیدا میکنند.»
آقازاده با اشاره به گرایشهای عام مخاطبان وبلاگها گفت: « وبلاگنویسی، جامعهی چند صدایی است که ما انواع مختلف نیازها و گرایشهای جامعه را در آن مییابیم. مخاطبان وبلاگها نیز نیازهای مشخصی دارند که به سرعت یکدیگر را پیدا میکنند و ما باید در این جامعه چند صدایی تخصصیتر و گزینشیتر عمل کنیم.»
وی اظهار داشت: « وبلاگهای موفق، مخاطبان دیر پاتری دارند، مخاطبان وبلاگهای سطحی و غیر جدی صرفا خوانندگان عبوری هستند و که به تدریج از آنها دور میشوند.»